Afgelopen voorjaar schreef Annemarie Henderson haar afstudeerscriptie over de receptie van mediakunst door kritische jongvolwassenen in Nederland. Zij voltooide hiermee haar studie Algemene Cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Een pdf van deze scriptie kunt u hier downloaden. Hieronder is een persoonlijke toelichting opgenomen. U kunt contact opnemen met de auteur via het Institute of Network Cultures, info(at)networkcultures.org.
Toelichting bij haar afstudeeronderzoek door Annemarie Henderson:
“Al is de logica nog zo snel de realiteit achterhaalt ons wel”
Mijn persoonlijke doelstelling in mijn onderzoek is de overdenking van de vorming van een culturele identiteit en de ontwikkeling van een cultureel bewustzijn in de getransformeerde Nederlandse cultuur. Mijn persoonlijke ervaring met de kunsten in de Nederlandse cultuur leidde tot het besef van de impact van een nieuwe communicatie, lering -en ervaringsweg op de digitale snelweg. Steeds sterker groeide hierdoor mijn overtuiging dat deze ontwikkeling vertaald zal moeten worden naar de wijzen, waarop ons culturele erfgoed naar ons wordt gecommuniceerd. Communicatiepatronen, modellen en processen zijn door de digitalisering en mediatisering van informatie en ervaringen dusdanig veranderd dat de verouderde waardering -en waarnemingmodellen en presentatiestrategieën, die men binnen de kunstpraktijk hanteerde niet langer inzetbaar ofwel toepasbaar zijn.
Als we een besef van ons Nederlandse culturele erfgoed in de wereld, en daarmee de diversiteit van de verschillende culturele nationale identiteiten, willen creëren zullen we in onze benaderingswijzen, verbeeldingstechnieken en presentatie strategieën aansluiting moeten vinden bij de ‘bewegingen’ van de informatiesamenleving en de kenniseconomie met haar digitaliserende audiovisuele cultuur.
De kunsthistorische theorieën ten aanzien van de kunstwaardering, waarin passieve contemplatie (actieve passie en passieve actie ) aansturend bleek te zijn, dient als gevolg van de getransformeerde cultuur kortom drastisch te worden herzien. Om kunst, kunstenaar en publiek bij elkaar te brengen zullen de uit de cultuur en mediatheorie voorkomende theorieën, onderzoeken en strategieën naar het onderwijs in en over cultuur en naar de estheticaleer moeten worden vertaald.
De esthetische waarneming in de vorm van een passieve contemplatie op afstand vind haar oorspong in het schilderen van perspectief op 2 dimensionale vlakken, terwijl de huidige verbeelding -en representatietechnieken, welke voorkomen uit de ervaring met de technologische cultuur, inmiddels al meer richting actieve actie en inmiddels zelfs actieve constructie van ‘tijdelijke en individuele’ betekenissen zijn verschoven. De uniciteit en ambachtelijkheid van een boodschap/idee of concept in een werk wordt tegenwoordig namelijk naast het productiemoment ook vertaald naar het moment van recipiëren van dat product.
Wil men het esthetische waarnemen, denken en voelen van hedendaagse BK in de getransformeerde cultuur leren begrijpen dan zal men de cultuur en mediatheorieën, die nieuwe zienswijzen aan het voetlicht brengen, moeten gaan vertalen naar de huidige kunstpraktijk. Op die manier zullen jongeren, kunstenaars van deze tijd en culturele instellingen elkaar en begrip over de cultuur waarin zij samenleven bewuster en inzichtelijker kunnen maken.
Annemarie Henderson