Blogs, games en online kunstwerken straks ontoegankelijk
Pleidooi voor duurzame toegankelijkheid van digitale kunst en cultuur
Alledaagse digitale data gaat ontoegankelijk worden. Vooral ‘born-digital’ materiaal zoals games, weblogs, internetkunst maar ook muziekfiles en digitale foto’s zullen als gevolg van software innovaties, browser updates en nieuwe systemen verloren gaan. Virtueel Platform, het sectorinstituut voor e-cultuur, presenteerde deze week de uitgave Archive 2020 met daarin de meest urgente problemen en het pleidooi voor duurzame toegankelijkheid van digitale kunst en cultuur.
Terwijl culturele instellingen al wel video’s, foto’s en documenten digitaliseren dreigt tegelijkertijd recent materiaal uit het digitale domein te verdwijnen of ontoegankelijk te worden. ‘Born-digital’ is digitaal materiaal dat geen overeenkomstige analoge tegenhanger heeft. Zonder maatregelen, zo stelt Virtueel Platform, gaan veel weblogs, online kunstwerken, websites, wiki’s en games verloren.
Voorbeelden van verloren born-digital materiaal
De eerste generaties internetgames zijn bijvoorbeeld door sneller internet niet langer bespeelbaar, muziek op DAT is nauwelijks meer te beluisteren en materiaal op verouderde systemen als Cd-i, Laserdisc en inmiddels soms ook al CD-ROM is niet meer af te spelen. Denk verder aan de scripties en andere teksten in wordperfect en op floppydisk: niet meer te gebruiken. En ook de geschiedenis van het internet vervliegt omdat oudere versies van sites niet meer te bekijken zijn, hoogstens vinden we via systemen als de waybackmachine slecht functionerende homepages terug.
Archive2020
Virtueel Platform onderzocht in 2009 en 2010 samen met een groep digitale specialisten en wetenschappers de gevolgen van digitalisering van cultureel erfgoed op de lange termijn. De conclusies van het onderzoek Archive 2020 gaan onder andere in op methoden van documenteren, emulatie versus migratie strategieën, de ontwikkeling van nieuwe software en hardware en het belang van kennisoverdracht.
Met Archive 2020 waarschuwt Virtueel Platform voor de risico’s van het verloren gaan van digital born materiaal, geeft inzicht in de uitdagingen en biedt als oplossing aanbevelingen voor archivering van de dynamische digitale wereld. Naast het gebruik open standaarden, gaat het om kennisdelen, het tonen van best practices en vooral ook bewustwording dat er maatregelen nodig zijn om over tien jaar nog digital born materiaal te kunnen bekijken. Ironisch genoeg, in dit digitale tijdperk, behoren mondelinge kennisoverdracht en zelfs het printen van internet tot de reële mogelijkheden.
De publicatie Archive 2020 is een uitgave van Virtueel Platform en is kosteloos te bestellen via info[@]virtueelplatform[dot]nl of als PDF te downloaden op www.virtueelplatform.nl/archive2020_book.