Over het plezier van samen servers overbelasten
Gisteravond vond onder leiding van The Hmm en PublicSpaces een virtuele tour plaats rond verschillende alternatieve platforms. Ongeveer 90 online deelnemers bezochten 5 open source platformalternatieven voor sociale media, samenwerktools, videoconferencing en onderwijspresentaties. Platforms waar eigen databeheer, hosting en de privacy van gebruikers voorop staan, en zo wel degelijk een alternatief bieden voor de infrastructuren van o.a. Google en Facebook waar we niet van lijken los te komen.
De tocht startte via de eigen livestream van The Hmm, waarna er uitstapjes naar de 5 platforms werden gemaakt. Bezoekers kregen steeds een link in de chat om zo naar de volgende stop te kunnen navigeren. Je kon echter ook in de livestream blijven hangen en daar de presentaties van de ‘platform hosts’ volgen. We ‘lurkten’ en namen online ruimtes over bij Fediverse (Mastodon), Ethercalc, Mozilla Hubs, Nextcloud en de command line interface Terminal.
Het platformhoppen verliep echter verre van vlekkeloos. Geluid viel soms weg, het laden van websites duurde erg lang, we kregen foutmeldingen en overbelastten servers. Maar dat was juist vermakelijk. Je zou het niet zeggen in tijden waarin de zinsnede ‘je staat nog op mute’ ons de strot uit komt en elke schermhapering ons irriteert, maar hier viel dat allemaal weg. Recent onderzoek van de Boekmanstichting naar online evenementen in coronatijd laat zien dat bezoekers bereid zijn over technische problemen heen te stappen, als het onderwerp interessant genoeg is. Gisteravond bleek dat eens te meer. Het onderwerp was nota bene de functionaliteit van deze platforms, en de improvisatie die van zowel hosts als bezoekers nodig bleek om de tocht voort te zetten, zorgde voor een gevoel van gezamenlijkheid. Het technisch trouble shooten was niet langer ruis, maar verplaatste naar de voorgrond. Na die eerste korte vlaag van irritatie, zagen we er met z’n allen de lol en het belang van in: de chat stroomde vol met triomfantelijke berichten als ‘We broke it!’
Een gevoel van eigenaarschap maakte zich daarnaast (onbewust) van ons meester. Gezamenlijk testen en ervaren hoe deze alternatieve platformen werken, zorgt voor frictie. Ze worden niet gehost door Big Tech met hun bijbehorende financiële en personele middelen, maar zijn kleinschalig en kunnen dus soms geen negentig mensen tegelijkertijd aan. Dit drukt je met je neus op het feit dat we gewend zijn geraakt aan geruisloze ervaringen op gratis platforms waar we niets zelf in de hand hebben. Het plezier van ontdekken, leren snappen hoe iets werkt is echter een broodnodige eerste stap naar dataeigenaarschap. Online evenementen als deze laten zien dat er behoefte aan is, dat het leuk is, en dat het kán!