Door Catrien Schreuder van Museum Boijmans van Beuningen
Tot eind 2011 ben ik namens de afdeling Educatie en Publieksbegeleiding betrokken bij het project Culture Vortex, een initiatief van het Institute for Network Cultures van de Hogeschool van Amsterdam. Samen met verschillende erfgoedinstellingen, waaronder Museum Boijmans Van Beuningen, wordt onderzoek gedaan naar de kansen van online collectiedatabases voor een breder publiek.
Veel erfgoedinstellingen hebben de afgelopen jaren een slag gemaakt in het digitaliseren en online toegankelijk maken van de collectie. Om wat voorbeelden te noemen: het Instituut voor Beeld en Geluid biedt inmiddels mogelijkheid om online de hele collectie te doorzoeken, het Nederlands Instituut voor Mediakunst (NIMK) biedt zelfs van een groot deel van de collectie videokunst 30 seconden videoclips online aan. Ook het Stadsarchief Amsterdam, de VPRO, IDFA, het Stedelijk Museum en andere partijen zijn betrokken bij het project.
Prangende vragen
Veel van de instituten kampen, nu ze zover zijn dat de collectie (deels) online staat, met vergelijkbare vragen.
1) Wat is de meerwaarde van online distributie van creatieve werken? Heeft het eigenlijk wel zin, werkt het naar wens en hoe halen we het maximale er uit?
2) Hoe betrek je een breed publiek bij de gegevens die je online aanbiedt? Hoe zorg je ervoor dat verschillende publieksgroepen daadwerkelijk gebruik maken van de gegevens en er hun ding mee doen?
3) Welke rol en betekenis heeft het online aanbieden van collecties voor het onderwijs?
Collectie Online en ArtTube
Ook voor Museum Boijmans Van Beuningen zijn deze vragen zeer relevant. Delen van onze collectie zijn inmiddels toegankelijk gemaakt op de Collectie Online. Niet de volledige collectie (van circa 140.000 objecten), maar een afgewogen selectie van ruim 600 werken is hierop terug te vinden. Deze werken zijn voorzien van kwalitatief hoogwaardige informatie, die de objecten voorziet van context, dwarsverbanden legt met andere werken, en prikkelt om verder te struinen door de collectie. In de toekomst worden daaraan telkens werken toegevoegd, en telkens volgens ditzelfde format: met foto, tekst en eventuele andere informatie. ArtTube is in dit kader een bijzondere casestudy voor manieren van kennisoverdracht en het bieden van context voor de collectie. Voor beide websites is het belangrijk om te onderzoeken hoe mensen het gebruiken, wat de meerwaarde is en welke rol het voor onderwijs kan hebben.
In een eerste bijeenkomst op 3 juni jl passeerden deze vragen in verschillende gesprekken de revue. De educatieve insteek van onze beide websites bleek bijzonder, omdat veel van de partijen vanuit een archiveer- en onderzoeksfunctie zijn gestart met het online aanbieden van de collectie.
Voor een verslag van de eerste bijeenkomst, die de blog van Culture Vortex. Al met al een goede aftrap van een relevant project. Ik kijk uit naar volgende bijeenkomsten.